Raport Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) wskazuje, że w ostatnich latach nasiliło się zjawisko kradzieży własności intelektualnej. Szkody gospodarcze wyrządzane podrabianiem produktów w 11 sektorach gospodarki wynoszą, według Urzędu, blisko 60 mld euro rocznie.
To 7,4 proc. wolumenu sprzedaży w unijnych państwach i utrata 468 tys. miejsc pracy, jako że producenci działający zgodnie z prawem produkują mniej i zatrudniają mniej pracowników niż miałoby to miejsce gdyby podrabiania nie było.
Sektorem najbardziej narażonym na podróbki jest odzież, obuwie i akcesoria. Jak wyliczono, rocznie traci on 28,5 mld euro potencjalnych zysków ze sprzedaży. To 9,7 proc. wartości całkowitej sprzedaży tych produktów w skali roku.
Wartość podrabianych produktów farmaceutycznych, które trafiają na teren UE, to 9,6 mld euro, co stanowi 3,9 proc. całkowitej sprzedaży. Z kolei w przypadku produktów kosmetycznych i higieny osobistej straty z tytułu podróbek wynoszą ok. 7 mld euro (10,6 proc. wolumenu), podróbki smartfonów to straty 4,2 mld euro (8,3 proc.), a win i wyrobów spirytusowych - 2,4 mld euro (5,9 proc.).
Pozostałe sektory najboleśniej dotknięte kradzieżą własności intelektualnej to: artykuły sportowe, zabawki i gry, biżuteria i zegarki, torebki i bagaż, nagrania muzyczne oraz pestycydy.
Polska, według wyliczeń EUIPO, traci rocznie w wyniku sprzedaży podrobionych produktów blisko 2,2 mld euro i blisko 29 tys. miejsc pracy. Na sektor leków przypada 603 mln euro strat (to 8 proc. całkowitej sprzedaży), na odzież - 590 mln euro (10,6 proc.), na kosmetyki - 325 mln euro (14,1 proc.), a na wina i wyroby spirytusowe - 266 mln euro (10,3 proc.).
Urząd komentuje, że wysoka wartość, łagodne kary i duży zwrot z inwestycji sprawiają, że podrabianie staje się atrakcyjnym zajęciem dla organizacji przestępczych. W miarę rozwoju technologii i kanałów dystrybucyjnych równolegle ze wzrostem asortymentu podrabianych produktów tryb funkcjonowania takich organizacji staje się coraz bardziej złożony.
Do celów dystrybucji produktów oraz promowania dystrybucji i konsumpcji nielegalnych treści cyfrowych fałszerze stosują modele działalności gospodarczej oparte w głównej mierze na internecie. Strony internetowe, na których oferowana jest sprzedaż towarów podrobionych, odnoszą korzyści w postaci dodatkowych przychodów z reklam tzw. wysokiego ryzyka (strony dla dorosłych, gry i złośliwe oprogramowanie), a także, paradoksalnie, reklam legalnych marek, którym reklama na takich stronach przynosi dwojakie straty (szkodę dla własnej marki i uwiarygodnienie strony internetowej, na której marka się pojawia).
A jest co chronić - EUIPO we współpracy z Europejskim Urzędem Patentowym wylicza, że łączny wkład wnoszony do gospodarki UE przez sektory intensywnie korzystające z praw własności intelektualnej sięga 42 proc. PKB (5,7 biliona euro) i 28 proc. zatrudnienia - plus dodatkowe 10 proc. w wyniku zatrudnienia pośredniego w sektorach niekorzystających intensywnie z praw własności intelektualnej. W sektorach tych generowane są ponadto nadwyżki handlowe w wysokości około 96 mld euro w obrocie z pozostałą częścią świata, a płace pracowników są wyższe o 46 proc. w porównaniu z innymi sektorami.
EUIPO jest zdecentralizowaną agencją UE z siedzibą w Alicante w Hiszpanii. Zarządza rejestracją znaku towarowego Unii Europejskiej (ZTUE) i zarejestrowanego wzoru wspólnotowego (ZWW); oba zapewniają ochronę własności intelektualnej we wszystkich państwach członkowskich UE. Prowadzi również współpracę z krajowymi i regionalnymi urzędami ds. własności intelektualnej UE.
woj/