Europejski Komitet Regionów na październikowej sesji plenarnej przyjął opinię Stawiarskiego w sprawie Europejskiego Roku Kolei 2021.  Zaapelował w niej o ogólnounijną strategię na rzecz promowania inwestycji w kolej oraz zmniejszania dysproporcji i luk w systemach kolejowych. Dokument trafi teraz do unijnych instytucji jako stanowisko europejskich samorządów.

Komitet Regionów liczy, że zbliżający się Europejski Rok Kolei będzie szansą na jej wypromowanie. Samorządowy zwracają uwagę, że kolej to jedna z najbardziej energooszczędnych i bezpiecznych form transportu. Jest sześć razy bardziej energooszczędna niż transport drogowy, emituje także dziewięć razy mniej CO2 niż towarowy transport drogowy i pasażerski transport lotniczy. Jednocześnie sektor kolejowy wnosi znaczący wkład w europejską gospodarkę i jednolity rynek UE.

Zdaniem Jarosława Stawiarskiego kolej odegra główną rolę w przyszłym europejskim systemie mobilności. "Kolej oznacza lepszą dostępność regionów i większą mobilność społeczeństwa, a także rozwój gospodarczy i redukcję emisji" – zaznaczył marszałek. "Nowoczesny transport musi być nie tylko szybki, bezpieczny, wygodny i ekologiczny, ale także, jak pokazują wydarzenia związane z pandemią COVID-19, odporny na nowe kryzysy. I europejski system kolei pokazał, że spełnia wszystkie te warunki " - dodał.

Sprawozdawca opinii KR zwrócił przy tym uwagę na różnice w rozwoju i jakości infrastruktury między krajami Europy Środkowej i Wschodniej a resztą UE. W opinii zauważono, że przydziały środków w ramach nowego instrumentu "Łącząc Europę" i innych instrumentów UE będą zasadniczym elementem wspierania regionów w całej UE, by osiągnąć cele Zielonego Ładu w zakresie czystego transportu i by wyrównać dysproporcje między regionami. Wezwano również do dalszych inwestycji w rozwój sieci regionalnych oraz w modernizację istniejących linii i taboru kolejowego. Ogromne znaczenie będzie miało przy tym wsparcie finansowe dla innowacji, cyfryzacji i infrastruktury intermodalnej.

Marszałek zaapelował ponadto do instytucji UE i władz krajowych o wyrównanie warunków konkurencji między różnymi rodzajami transportu. W tym celu należy jego zdaniem, zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”, uwzględnić w ostatecznym rozrachunku negatywne efekty zewnętrzne dla środowiska, jakie niosą inne środki transportu.

Dlatego KR poparł europejską inicjatywę obywatelską Fairosene wzywającą do opodatkowania paliwa lotniczego i wprowadzenia zwolnień z VAT dla transgranicznych przejazdów kolejowych, tak jak ma to już miejsce w przypadku transgranicznych lotów.

Marszałek województwa lubelskiego przedstawi sugestie Komitetu Regionów podczas warsztatów, które odbędą się 20 października w ramach Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast 2020; wezmą w nich udział czołowi przedstawiciele europejskiego sektora kolejowego. Warsztaty Inteligentna kolej dla ekologicznej odbudowy gospodarki UE  można śledzić na żywo w telewizji internetowej Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast 2020 w godz. 9.30–11.00.

kic/